Güney Afrika Cumhuriyeti’nin İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanı’nda açtığı “soykırım” davasındaki duruşmalar bugün başlıyor.
İsrail’in Gazze’de işlediği insanlık dışı soykırım suçlarının ardından açılan davanın ilk duruşması Lahey’de gerçekleşecek.
İSRAİL ALEYHİNE TEDBİR KARARI
Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’de Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık’ta dava açtı. İsrail aleyhine ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep etti.
Bugünkü duruşmada Güney Afrika avukatları, 12 Ocak’ta ise İsrail avukatları Divan hakimlerine sunum yapacak.
KARARLAR BAĞLAYICI OLACAK MI? DAVA SAVAŞI DURDURABİLİR Mİ?
Uzmanlara göre yargıçların nasıl oy vereceğini veya cezanın ne şekilde olabileceğini tahmin etmek zor. Ancak aylarca süren görüşmelerin sonunda çoğunluk İsrail’in uluslararası hukuku ihlal ettiğini tespit ederse Tel Aviv, UAD’ın kararına göre hareket etmek zorunda kalacak.
Adalet Divanı’nın kararları yasal olarak bağlayıcı ve temyiz edilemez. Ancak mahkemenin gerçek bir uygulama yetkisi bulunmuyor.
GÜNEY AFRİKA BMGK’YA BAŞVURABİLİR
İsrail’in buna uymaması durumunda Güney Afrika, yaptırım için BM Güvenlik Konseyi’ne başvurabilir. Ancak İsrail’in bir numaralı destekçisi olan ABD’nin daimi üye olarak veto yetkisi var. Washington, bu savaşta birçok kez yaptığı gibi, İsrail’i cezadan koruyabilir. ABD, 1945’ten bu yana İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili 36 BMGK karar tasarısından 34’ünü veto etti.
İSRAİL’E BASKI ARTACAK
Washington merkezli Tahrir Orta Doğu Politikası Enstitüsü direktörü Mai El-Sadany, davanın başlı başına İsrail’e savaşı durdurması için daha fazla uluslararası baskı uygulanması açısından daha yararlı olabileceğini söyledi:
“İster mağdurların deneyimlerini belgelemek, ister failleri isimlendirmek ve utandırmak, ister uluslararası bir emsal oluşturmak olsun, farklı bir biçimde hesap verebilirlik açısından önemli etkileri olabilir.”
