LEFKOŞA – Yunanistan Parlamentosu, 15 Şubat Perşembe gecesi geç saatlerde tarihi bir adım atarak Yunanistan’da evlilik eşitliğini yasallaştıran bir tasarıyı onayladı.
Siyasi yelpazenin her kesiminden geniş bir destekle kabul edilen tasarı, ülkedeki LGBTİ+ hakları mücadelesinde önemli bir dönüm noktası oldu. Eşcinsel evlilik ile ilgili yasa tasarısı iktidar ve muhalefetten 176 vekili bir araya getirdi. İktidardaki muhafazakâr Yeni Demokrasi (YD) partisinde 50’ye yakın fire yaşanmasına rağmen, ana muhalefet partisi SYRIZA-İleri Güçler, PASOK-Değişim Hareketi, Yeni Sol ve Özgürlük Seyri’nin desteği ile tarihî yasa tasarısı 300 sandalyeli mecliste geniş bir çoğunlukla yasallaştı.
SINTAGMA MEYDANI’NDA GÖZYAŞLARI
Başkent Atina’daki meclis binasının dışında, Sintagma Meydanı’nda, yeni yasanın onaylandığı haberinin yayılmasıyla birlikte kutlamalar başladı. Gökkuşağı bayraklarının dalgalandırıldığı meydanda bazı kişiler sevinç gözyaşlarına hâkim olamadı. Meydanda toplananlar Yunanistan’ın eşcinsel evliliği yasalaştıran ilk Ortodoks Hristiyan ve Balkan ülkesi olduğuna dikkat çekti.
Mecliste vekillerin hak savunuculuğu tarihine geçen kararı oyladıkları anlarda LGBTİ+ toplumu, evlilik eşitliği örgütleri ve dayanışma gruplarının üyeleri kucaklaştı ve tezahüratlarda bulundu. Benzer sevinç sahneleri Parlamento’nun içinde de yaşandı; meclis binasının kulis kısmında toplananlar sevinç gözyaşlarına boğularak birbirlerine sarıldı.
Mecliste oylamayı takip eden kişiler, Yunanistan medya kuruluşlarına, “Bu şekilde bile, birçok siyasî olumsuzluğa ve hükûmetin küçük siyasî oyunlarına rağmen, yıllarca süren mücadelenin ardından bir zafer kazanıldı” yorumunda bulundu.
Hak savunucularının selamladığı yeni mevzuat, eşcinsel çiftlere evlenme ve aile kurma hakkı tanıyarak uzun zamandır göz ardı edilen çift ve ebeveyn haklarının tanınmasını sağlıyor. Yeni adımla Yunanistan, evlilik eşitliğini yasallaştıran diğer 20 Avrupa ülkesi ailesine katılıyor.
‘HOMOFOBİ VE TRANSFOBİYLE MÜCADELEDE ÖNEMLİ BİR KİLOMETRE TAŞI’
Efimerida ton Sintakton gazetesinde yer alan habere göre, Uluslararası Af Örgütü Yunanistan Şubesi yasayı ‘homofobi ve transfobiye karşı mücadelede önemli bir kilometre taşı’ olarak memnuniyetle karşıladı. Örgütün temsilcisi Despina Paraskeva-Veloudogianni, yeni gelişme hakkında, “Yasa, eşcinsel çiftlere ve çocuklarına uzun zamandır mahrum bırakıldıkları görünürlük ve hakları sağlıyor” açıklamasında bulundu.
YASADAKİ YETERSİZLİKLER
Af Örgütü, mevzuatın yetersiz kaldığı alanların da altını çizerek şunları kaydetti: “Biyolojik olmayan ebeveynler için tam eşitlik sağlama konusunda daha ileri gitmiyor ve ikili olmayan cinsiyet kimliklerini tanımıyor. Aynı cinsiyetten çiftler, bekar erkekler, trans ve interseks bireyler için yardımlı üreme tekniklerine erişim sağlamıyor.”
Örgüt, Yunan makamlarını ‘sadece yeni mevzuatın hızlı ve etkili bir şekilde uygulanmasını sağlayacak adımlar atmaya değil, aynı zamanda LGBTQI+ aileler ve bireyler için tam eşitliği sağlayacak ilave yasal değişiklikler yapmaya’ çağırdı.
SİYASETÇİLERİN DESTEĞİ
Uluslararası Af Örgütü’nün dikkat çektiği eksikliklere rağmen eşcinsel evlilik yasası Atina’da geniş bir siyasî mutabakatla mecliste yasalaştı. İktidar partisi YD temsilcileri meclis kürsüsünden yeni yasanın gerekliliği üzerinde durdu. Birçok muhafazakâr vekil ülke tarihinde ilk defa ilerici bir yasanın arkasında durma kararı aldı.
Yunanistan Komünist Partisi’nin (KKE) dışında tüm sol partiler de yeni yasaya destek sundu. Ana muhalefet yeni yasayı olmazsa-olmaz bir girişim olarak tanımladı. Ülkenin üçüncü büyük partisi PASOK da saflarındaki firelere rağmen yasanın arkasında durdu. Yeni Sol ve Özgürlük Seyri de evlilik eşitliği yasasına tam destek sundu.
Bu arada KKE’nin konu hakkındaki duruşu sol kesimlerde tartışmalara neden oldu. Parti yönetimi ‘hayır’ kararını sınıfsal etmenler üzerinde konumlandırmaya çalışsa da parti tabanı dâhil olmak üzere geniş toplum kesimleri veto kararının arkasında durmadı.
MUHALİF VEKİL TOPLUMU ‘BÜYÜLEDİ’
Evlilik eşitliği yasasının mecliste oylanmasından az önce LGBTİ+ toplumu mensubu bir muhalif vekilin meclis kürsüsünde gerçekleştirdiği konuşma, Yunanistan toplumunun geniş kesimlerini kelimenin tam anlamıyla ‘büyüledi’.
Tasarının oylanmasının kabulü, aralarında muhalefetteki Özgürlük Seyri’nin özel raportörü milletvekili Spiros Bibilas’ın da bulunduğu pek çok kişi için duygusal bir an oldu. Meclis kürsüsünde duygusal bir konuşma gerçekleştiren 68 yaşındaki hak savunucusu vekil, 1950’li ve 1960’lı yıllarda büyüdüğünü, küçük yaşlardan itibaren ‘farklı’ olduğunu hissettiğini ve erkeklere ilgi duyduğunu fark ettiğini anlattı.
“Gizlice ağladığım anlar oldu; çünkü utandığım bir şeyi saklamak zorundaydım ve aileme bile bunu itiraf edemiyordum” diye konuşan Bibilas, “İçine kapanık, şiirler yazan melankolik bir çocuk oldum” sözleri ile Yunanistan toplumuna seslendi.
‘GÜNÜN SONUNDA HEPİMİZ İNSANIZ’
Bibilas, gelecek nesillerin saklanmak ya da korkmak zorunda kalmaması için LGBTİ+ hakları için mücadele ettiğini kaydederek “Günün sonunda hepimiz insanız” dedi.
Bibilas ‘geçtiğimiz günlerde Parlamento’da farklı insanların bir kısmına karşı duyulan bölücü ve ırkçı söylemi’ kınayarak “Bugün, yıllardır birçok insanı rahatsız eden bir eşitlik sorununun çözümü şekilleniyor. Hiç kimse bir başkasının bedeni ve ona nasıl sahip olmak istediği üzerinde güç sahibi olamaz. Eşcinseller çocuk yetiştirme yetenek ve kapasitesinden hiçbir şekilde mahrum değiller” diye ekledi.
Muhalif vekilin sözleri mecliste alkış seline neden oldu. İktidar vekilleri ile ilerici vekiller vekilin duygu yüklü konuşmasını uzun süre alkışladı. Sosyal medyada da Bibilas’ın tarihî çıkışı büyük yankı uyandırdı. Bazı kişiler, “Uzun yıllar sonra ilk defa Yunanistan vatandaşı olduğumuz için gururluyuz” sözleri ile ömrünü hak mücadelesine adayan aktivist vekile destek verdi.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
