Türkiye’de asgari ücrete yapılacak zam tartışılırken, patronlar maaşların yüksek olması nedeniyle üretimi Mısır’a kaydırmaya devam ediyor. Tekstil sektörü maaşların fiyatları artırdığından şikayet ederken, neden başka ülkede üretim yaptıklarını anlatıyor.
Son yıllarda Türkiye’den farklı sebeplerle çıkan yabancı yatırımcıda sonra Türkiye’de 2021’de ihracatçının ihya edilmesi amacıyla girilen ekonomik yolda herkes perişan olunca, üreticiler Mısır’a gitmeyi çözüm olarak gördü.
2007 yılında da Mısır’a kayan üretim sonrasında Arap Baharı ile sekteye uğramış, akabinde diplomatik ilişkilerin de kötüleşmesiyle yavaşlamıştı.
2021 yılında Türkiye’de değişen ekonomik modellerde ihracat öne çıkmış, bu yönde yapılan hamlelerle faizler inmiş, kur fırlamış vatandaş fakirleşirken, ürünler ucuzlatılarak ihracatın artması amaçlanmıştı.
Evdeki hesap da çarşıya uymamıştı. İhracat artarken, ithalat fırlamıştı. Cari açık azalmamış, enflasyon da düşmemişti.
Ufukta görünen seçimle, döviz kurları dizginlenmiş, emeğin payı da artırılmıştı. Bu da ilk planda değişiklik yaratınca ihracatçı aradığını bulamadı. Üzerine finansman ve döviz alım hesapları da değişince ihracatçı rekabet gücünü kaybederek ucuz üretim kaynağını Mısır’da buldu.
Verilere de yansıyan çıkış dikkat çekti. Türkiye, birçok yatırım alanında, yatırımcı çekmek yerine öne çıkan birçok sektöründe doğrudan yatırım tutarında çıkış olduğu görüldü.
Ekonomim’de Mehmet Kaya’nın dikkat çektiği verilerde, Türkiye 2023’ün 10 aylık döneminde sadece gayrimenkul hariç dışarıya yatırım yaptı.
Çıkan yatırımların girenden fazla olduğu sektörler de dikkat çekti. Başta da emek yoğun tekstil gelirken, konaklama, tarım ve madencilikte de aynı durum görüldü.
2023 Ocak-Ekim döneminde Türkiye’ye gayrimenkul hariç yabancı yatırımı 4 milyar 129 milyon dolar olurken, Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırım 4 milyar 555 milyon dolar oldu.
Tekstil özelindeyse durum, 34 milyon dolar yatırım gelmesine karşın, 74 milyon dolar yatırım çıkışı oldu.
Ekonomi kanalı BloombergHT’de Gözde Kuyumcu’nun TOBB Türkiye Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Başkanı Şeref Fayat ile yaptığı yayında konuya dikkat çeken açıklamalar görüldü.
TOBB Türkiye Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Başkanı Şeref Fayat yayında önemli açıklamalar yaparken, emek yoğun bir sektör olduklarını belirterek, rekabet edilen ülkelerle asgari ücret farkının çok yüksek olduğundan yakındı.
Sorun, aslında yıllardır ekonomistlerin bahsettiği “katma değerli üretim” olurken, emek yoğun kalmayı tercih eden Türkiye’nin önemli bir sektörü olan tekstilde maliyetlerin ise emekten ziyade markalaşma, yatırım ve ekonomi hamleleri olmasıydı.
www.bursahakimiyet.com.tr
İşverene maliyeti 600 dolar bir çalışanın da yurt içindeki maliyetleri düşünülünce geçinemediği ortadaydı. Belli ki “rekabetçi kur” içeride de alım gücüyle rekabet edemiyordu. Asgari ücret zammının tartışıldığı bu tabloda ne çalışan ne de işveren mutlu olabiliyordu.
Sosyal medyada da haklı olarak “emek yoğun” bir serzeniş görülüyordu.
Rekabet edilen seviyenin 150 dolarlık Mısır, Çin, Vietnam, Bangladeş gibi üretim merkezleri olmasıyla,
Türk tekstilinin olması gereken seviyeye karşın,
Yurt içinde de alım gücünün düşüklüğü düşünülünce ana sorunun maaşlar ya da asgari ücret olmadığı açıktı.
Döviz kurlarını ‘kurcalamak’ yerine,
Enflasyon ve üretimdeki kaliteyle mücadele edilmesi daha “verimli” ve “katma değerli” görünüyordu.
İşveren ve işçinin birlikte mücadele etmesi gereken seviye, Türkiye’nin tekstildeki gücünün İtalya ve Fransa gibi markaları yakalamak olması gerekiyordu.
Siz ne dersiniz?
Yorumlara bekliyoruz.
